Η Προκυμαία της Σμύρνης στα Μικρασιατικά Χρονικά

Στον τόμο 26 του επιστημονικού περιοδικού της Ένωσης Σμυρναίων Μικρασιατικά Χρονικά, που μαζί με τον τόμο 25 μόλις εκδόθηκαν, περιλαμβάνεται ανάμεσα σε πολύ αξιόλογες επιστημονικές εργασίες, άρθρο 100 σελίδων με όλα τα στοιχεία και τα πορίσματα της έρευνας των δύο συγγραφέων για την Προκυμαία της Σμύρνης προ του 1922, τα οποία ήρθαν στο φως κατά την περίοδο 2018-2024, σηματοδοτώντας παράλληλα το κλείσιμο ενός κύκλου. 

Πρόκειται ουσιαστικά για το Επίμετρο που συμπληρώνει το δίτομο βιβλίο των Γ. Πουλημένου και Αχ. Χατζηκωνσταντίνου Η Προκυμαία της Σμύρνης - Ανιχνεύοντας ένα Σύμβολο Προόδου και Μεγαλείου, Εκδόσεις Καπόν 2018, Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών 2019.

Ποιος ήταν ο αντίκτυπος της έκδοσης του βιβλίου Η Προκυμαία της Σμύρνης το 2018;

Η κυκλοφορία της Προκυμαίας χαιρετίστηκε ως ένας ερευνητικός, συγγραφικός και εκδοτικός άθλος, αποσπώντας διθυραμβικές κριτικές. "Ξαναζούμε τη Σμύρνη" έγραψε χαρακτηριστικά, κλείνοντας τη βιβλιοκρισία του στα Νέα ο Ν. Μπακουνάκης (18.11.2018). Το επόμενο έτος ακολούθησε η βράβευση των συγγραφέων από την Ακαδημία Αθηνών με το Λυκούργειο βραβείο της Β' Τάξης Γραμμάτων και Τεχνών. Παράλληλα, το έργο σύντομα καθιερώθηκε στη διεθνή βιβλιογραφία ως σημείο αναφοράς της συγκεκριμένης περιόδου και κατέλαβε μία θέση στις βιβλιοθήκες κορυφαίων δυτικών Πανεπιστημίων.

Συγκινητικό δε είναι ότι μέχρι και σήμερα, πρόσφυγες 3ης ή ακόμα και 2ης γενιάς, έχοντας διαβάσει το βιβλίο, αισθάνονται την ανάγκη να επικοινωνήσουν με τους συγγραφείς προκειμένου να τους συγχαρούν και να καταθέσουν τη δική τους μνήμη, η οποία σχετίζεται με την παρουσία των προγόνων τους στην Προκυμαία της Σμύρνης. Πρόσφατο μάλιστα είναι το παράδειγμα της σημαντικότατης οικογένειας Ακκά (πρώην Ακκάσογλου), με καταγωγή από τα Κούλα και τη Φιλαδέλφεια, μέλος της οποίας υπέδειξε τη θέση της κατοικίας τους στο θρυλικό Και, πληροφορία παντελώς άγνωστη από άλλες πηγές. Με παρόμοιο τρόπο ταυτοποιήθηκαν οι οικίες και άλλων σπουδαίων οικογενειών, όπως των Βεϊνόγλου και Πεσ(τε)ματζόγλου.

Την ίδια περίοδο στην Ελλάδα, με αφορμή την 100ετία από τη Μικρασιατική Καταστροφή, η δημόσια συζήτηση περιστράφηκε πάλι γύρω από τα «αν», τα «γιατί» της ήττας και βεβαίως, την εποποιΐα του προσφυγικού Ελληνισμού, υποβιβάζοντας όμως συχνά τη Σμύρνη σε ρόλο πολεμικού τροπαίου και μόνο, το οποίο κερδήθηκε πρόσκαιρα για να ξαναχαθεί οριστικά. Η Προκυμαία της Σμύρνης, αντιθέτως, μέσα από τις εκατοντάδες μικροϊστορίες τις οποίες παρουσίασε, συνέθεσε τη μεγάλη εικόνα της πόλης, αναδεικνύοντας τον μοναδικό χαρακτήρα και ρόλο της ως το πρώτο λιμάνι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, φάρος και κοιτίδα των Ευρωπαϊκών ιδεών και πολιτισμού.

Δυστυχώς, δεν έλειψαν και ορισμένα κρούσματα κλοπής υλικού, καθώς επίσης κακόβουλες και ανυπόστατες κρίσεις ελάχιστων μελών της ελληνικής ακαδημαϊκής κοινότητας, για την επιστημονική εγκυρότητα ενός έργου με το οποίο ωστόσο ουδέποτε ασχολήθηκαν, που εκθέτουν ανεπανόρθωτα τους ίδιους. Γεγονός παραμένει ότι το βιβλίο της Προκυμαίας αναγνωρίστηκε ως ένα έργο μοναδικό στο είδος του, όχι μόνο για τα ελληνικά δεδομένα αλλά και διεθνώς, καθώς με βάση τα μεγέθη του, πρόκειται για εγχείρημα χωρίς ανάλογο προηγούμενο.

Διαβάστε περισσότερα στην Lifo